این جمع جو گیر

یک وجه غالب در رفتار اکثریت ایرانیان هیجانزدگی‌ است. آن هم هیجانی که غالبا پایه های عقلی ندارد و به همین دلیل منشا اشتباهات است. در این جامعه موجوداتی با هیجانات سطحی و آنها که بتوانند دیگران را نیز  هیجان‌زده کنند، آدمهای با حال خوانده می‌شوند و نقطه مقابلشان آدمهای بی‌ بخار یا بی‌حال هستند. (بخار در اینجا استعاره برای هیجان است) و از آنجا که هیجان داشتن به خودی خود یک ارزش یا یک رفتار مطلوب و مطابق ذائقه ایرانیست، طبق صفت غالب دیگر این جامعه که مطلق نگریست، به طور خودکار انواع صفات مطلوب دیگر نیز به موجود دارای هیجان منتسب می‌شود و عکس همان صفات به عنوان عیوب وجودی به فرد فاقد هیجان چسبانده میشود! مثلا موجود هیجانزده آدمی صمیمی، خونگرم، صادق، خوش اخلاق و...است و فرد بدون هیجان آدمی سرد، خشک، بی احساس، مرموز، مغرور و... تلقی می‌شود.
علت این نوع قضاوت، به صفت غالب دیگری نیز در این جامعه بر می‌گردد که آن ظاهر‌بینی و ظاهر پسندی (مترادف با سطحی نگری) باشد. انتظار اکثریت ظاهرپسند آنست که همه ارزشهای وجودی آدم در ظاهر و برای همگان  قابل رویت و احساس باشد. مثلا اگر آدمی مومن است باید ظاهر کلیشه ای رایج منتسب به مومنین را داشته باشد ونیز رفتار کلیشه ای از آن نوع را. مسلما آدم هیجان زده که غالبا برون‌گراست در برابر چنین انتظاری نمایش بسیار مقبولی ایفا خواهد کرد.
از این‌روست که در چنین جامعه‌ای همیشه آدمهای متظاهر پرهیجان که معمولا دغل باز و ابله و سطحی‌اند و نقطه مقابل آدمهای عمیق و با معرفت و فضیلت، فرصت و شانس بیشتری برای مطرح شدن، مهم شدن، قدرتمند شدن و جلب آرای عمومی خواهند داشت.